نقش خانواده در پیشگیری از جرم

پیشگیری از انحرافات اجتماعی، یکی از راهکارهایی است که در بخش نظارت و کنترل اجتماعی مطرح می شود و نقش اساسی در آن حوزه ایفا می کند. یکی از مهم ترین راه های پیشگیری افراد از انحراف و ناهنجاری ها، تاثیر خانواده بخصوص والدین می باشد...

 روزنامه ایران، شماره 5017 به تاریخ 3/12/90، صفحه 16

پیشگیری از انحرافات اجتماعی، یکی از راهکارهایی است که در بخش نظارت و کنترل اجتماعی مطرح می شود و نقش اساسی در آن حوزه ایفا می کند. یکی از مهم ترین راه های پیشگیری افراد از انحراف و ناهنجاری ها، تاثیر خانواده بخصوص والدین می باشد. چرا که آنها با افکار و برخوردها و به کارگیری روش های درست در زندگی می توانند عضو خانواده شان را از کجروی و ناهنجاری نجات دهند. در نظام حیات اجتماعی اسلام، پیشگیری از جرم مقدم بر اصلاح است و امکان پیشگیری هم وجود دارد چرا که از نگاه علمای اسلام، انسان ها دارای فطرت خداجو هستند و همین فطرت بسیاری از وقایع و مسائل را حل و امور مورد انتظار جامعه را محقق خواهند ساخت. توجه به تربیت و القای اصول اخلاقی استوار و صحیح از زمان کودکی نیز بسیار حائز اهمیت است. بنابراین نقش خانواده در پیشگیری از جرم را می توان در سه منظر مورد بررسی قرار داد.
     الف) «بعد اجتماعی و شخصیتی» که در دین مبین اسلام سنگ بنای حیات جامعه و خانواده است. حال آنکه هر نوع رشد اجتماعی در سایه خانواده حاصل می گردد به همین خاطر عامل ثبات و سازش اجتماعی محسوب شده و سعادت جامعه تا حدود زیادی در گرو آن است.
     خانواده همچنین از جمله عوامل اصلی شکل گیری شخصیت و منش فردی و اجتماعی کودک است و از نظر کودک مهمترین و ارزنده ترین الگو والدینش می باشند. از این رو بچه ها نحوه ارتباط والدین با یکدیگر و دیگران و آداب و رسوم و خلقیات والدین را کسب می کنند و جزو شخصیت و منش خود قرار می دهند. بنابراین نقش والدین در پیشگیری از وقوع جرم غیرقابل انکار است. به نظر جرم شناسان نیز خانواده محیطی اجتناب ناپذیر برای فرزند تلقی می گردد.
     ب - بعد اعتقادی: بدیهی است که ارزش ها و اعتقادات دینی، نقش سازنده و در عین حال بازدارنده با قضاوت و وجدان بیدار (در صورت ارتکاب جرم یا انحرافات اجتماعی) در هر فرد ایجاد می نماید و این نقش بر هیچ کس پوشیده نیست. هر خانواده نیز به میزان وابستگی و پایبندی به اعتقادات و ارزش های دینی از مشکلات اجتماعی کمتری رنج می برد. پس می توان گفت فرامین الهی و سیره پیامبران و روایات امامان معصوم تضمین کننده سلامت خانواده و در نهایت جامعه خواهد بود، چرا که از نظر جامعه شناسان خانواده یک اجتماع کوچک به شمار می رود.
     ج - بعد اقتصادی: یکی دیگر از عوامل مهم در پیشگیری از وقوع جرم مربوط به مسائل اقتصادی است چرا که فقر یکی از عوامل جرم زا در هر جامعه ای است. حال آن که در صورت تمکن خانواده، زمینه های پیشگیری از بروز جرم نیز فراهم است چرا که وضعیت خوب مالی به طور قطع تاثیر بسزایی در فرایند تربیتی فرزندان و هرچه بهتر آموختن ارزش ها و کنش های اجتماعی و چگونگی رفتار آنان خواهد داشت.
     ? قاضی دادگستری 
       

نویسنده: مهدی شهیدیان?   
 روزنامه ایران، شماره 5017 به تاریخ 3/12/90، صفحه 16 (قضایی - حقوقی)